Participatie bij bouwplannen en initiatieven
Bent u van plan om nieuwe huizen te bouwen, een windturbine te plaatsen of een grote schuur neer te zetten? Dan is het belangrijk om niet alleen te praten met de gemeente, maar ook met uw buren en anderen die er belang bij hebben. Het is belangrijk dat degene die het initiatief neemt (de initiatiefnemer), de mensen die er belang bij hebben, betrekt bij het uitwerken van de plannen.
Wat is participatie?
Participatie betekent dat u mensen die te maken krijgen met uw plan er al vroeg bij betrekt. Al voordat het plan echt vorm krijgt. Dit kunnen buren, bedrijven, organisaties of andere mensen zijn. Hoe u dit doet, hangt af van hoe groot het project is en wie er allemaal iets van gaat merken.
Waarom participatie?
Als u op tijd en voorzichtig de mensen om u heen erbij betrekt, zorgt u ervoor dat alle belangen, meningen, kennis en creativiteit worden besproken. Door samen bezwaren en goede ideeën te bespreken, wordt uw plan beter. Een goed en doordacht proces van participatie helpt om uw plan soepel uit te voeren, van idee tot uitvoering.
Het is goed om te weten dat het belangrijkste doel van participatie niet is om iedereen blij te maken. Het belangrijkste doel is om ervoor te zorgen dat alle belangen, meningen, kennis en creativiteit op tijd worden besproken. In een goed participatieproces krijgt iedereen de kans om mee te praten. Het is ook belangrijk dat duidelijk is welke ideeën worden overgenomen in het plan en welke niet. Beschrijf ook altijd waarom.
Wanneer en voor wie is participatie verplicht?
Een initiatiefnemer, dat is diegene met een plan of idee, wordt aangemoedigd om aan participatie te doen. Maar participatie is niet altijd verplicht. In de gemeente Krimpenerwaard wordt begin 2024 vastgesteld voor welke activiteiten participatie verplicht is. Zodra dit bekend is, vindt u dit lijstje hier terug.
Welke mate van participatie?
Hoe u de participatie doet, moet passen bij hoeveel invloed uw idee heeft op de omgeving. Over het algemeen geldt: als uw plan groot en ingrijpend is, is het extra belangrijk om mensen erbij te betrekken.
U kunt gebruik maken van de participatie Quickscan(externe link). Dit is een handig hulpmiddel waarmee u kunt ontdekken welke manier van participatie het beste past. Door wat vragen te beantwoorden, krijgt u advies over welke mate van participatie passend is, met voorbeelden en hulpdocumenten erbij.
Hoe organiseert u participatie?
Een snel stappenplan kan zijn:
Stap 1: Wat is uw plan?
Beschrijf kort en duidelijk uw plan aan de hand van twee vragen: Op welke manier merkt uw omgeving iets van uw plan? Is het tijdelijk of blijvend?
Stap 2: Wie merkt er iets van uw plan?
Maak een lijst van mensen die iets merken van uw plan. Denk aan buren, ondernemers, instellingen, stichtingen, verenigingen (sport, natuur, historische- en buurtbelangen) of overheden. Noteer daarna hoe ze iets merken van uw plan. Denk aan mogelijke gevolgen, zoals geluids- of parkeeroverlast. Of het wegnemen van zon bij uw buren.
Stap 3: Hoe betrekt u mensen?
Betrekken van mensen is belangrijk. Informeer bij kleinere verbouwingen de buren op tijd. Nog
voordat u het plan met de gemeente bespreekt. Organiseer bij grotere projecten bijeenkomsten om input op te halen. Neem deze ideeën op in uw plan en schrijf op welke suggesties u overneemt. Overweeg een participatieadviseur in te schakelen bij projecten met aanzienlijke impact, of vraag de gemeente om vrijblijvend advies. Besteed extra aandacht aan het participatieverslag als onderdeel van uw vergunningsaanvraag.
Stap 4: Schrijf een verslag
Maak een verslag en verwerk verschillende onderdelen. Lever het verslag bij voorkeur digitaal in, bijvoorbeeld als Word- of pdf-bestand. Het participatieverslag dient als bewijs dat er daadwerkelijk is geparticipeerd en dat de feedback is verwerkt in het definitieve plan. Zorg ervoor dat het verslag compleet is.
Checklist voor uw participatieverslag
- Vertel wie u hebt betrokken bij uw plan
- Leg uit op welke manier deze mensen iets merken van uw plan
- Beschrijf op welke manier u deze mensen hebt betrokken
- Schets wat mensen vonden van uw vorige plan
- Vertel wat u hebt gedaan met hun opmerkingen om tot het definitieve plan te komen
- Geef aan hoe u deze mensen tijdens de vergunningsaanvraag blijft informeren
Bij een klein project mag het verslag kort zijn. Bij een groot project wil de gemeente meer details, afhankelijk van hoe groot het is. In elk geval wil de gemeente alle bezwaren weten, zodat de gemeente weet wat belangrijk is voor de buurt.
Overzicht criteria beoordelen participatieverslag
| Criterium | Omschrijving |
|---|---|
| Initiatief | Korte overzicht van het plan, wie het leidt, invloed op de omgeving, of het tijdelijk of permanent is. |
| Participanten | Wie leidde het participatieproces? Was er hulp van de gemeente nodig? Hoe zijn deelnemers benaderd en betrokken? |
| Doel van de participatie | Wat was het doel van participatie. En op welke manier is dat behaald? |
| Invloed | Welke mate van zeggenschap hadden deelnemers? Mochten ze meedenken, meedoen of meebeslissen? |
| Transparantie | Hoe zijn de deelnemers betrokken en geïnformeerd? Via e-mails, platforms, deur-aan-deur of Whatsapp? |
| Timing | Wanneer zijn de deelnemers betrokken en waarom op dat moment in het proces? |
| Toegang tot de informatie | Hadden de deelnemers alle benodigde informatie en middelen? Heeft u vooraf alle kennis gedeeld? |
| Kaders | Welke kaders en regels waren er? Hoe zijn deze gecommuniceerd met de deelnemers? Zie ook 'Invloed'. |
| Terugkoppeling | Wat is er met de input van deelnemers gedaan? Hoe en wanneer zijn de resultaten teruggekoppeld? |
| Evaluatie | Is er een evaluatie geweest met de deelnemers, tussentijds of achteraf, voor eventuele aanpassingen? |
| Vervolg | Hoe gaat het proces verder? Wat zijn de vervolgstappen? Wordt de omgeving hier ook bij betrokken? Minimaal: informeren. |